Katılma Hesabı, Katılım Hesabı nedir ?

Katılma Hesabı, Katılım Hesabı nedir ?

Katılma Hesabı, Katılım Hesabı; Katılım bankalarına yatırılan fonların bu kurumlarca kullandırılmasından doğacak kâr veya zarara katılma sonucunu veren, karşılığında hesap sahibine önceden belirlenmiş herhangi bir getiri ödenmeyen ve anaparanın aynen geri ödenmesi garanti edilmeyen fonların oluşturduğu hesapları ifade eder. Katılma hesabı, hesap sahibi ile katılım bankasının emek sermaye ortaklığı yaparak açtıkları hesaptır. Bu hesaba yatırılan para bankaya emanettir.

para borcu / karz

Banka bu parayı meşru yollarla işletecek ve elde edeceği kârı başlangıçta kârı hangi oranlarda paylaşacakları üzerindeki anlaşmaya göre hesap sahiplerine dağıtacaktır. Banka zarar ederse hesap sahipleri de zarara ortak olacaklardır. Çünkü bu hesaplar bankaya verilmiş borç değil, ortaklık sermayesidir. Katılma hesapları ile faizli banka vadeli hesapları arasında şu farklar bulunmaktadır: Klasik bankalar hem mevduat toplarken hem de topladığı mevduatı değerlendirirken “para borcu / karz” sözleşmesi yapar. Vadesiz hesap yoluyla topladıkları mevduata genellikle faiz ödemezler.

Vadeli hesapları ise “faizli borç” sözleşmesine dayanır. Banka mevduat sahibine hangi vadede ne kadar faiz ödeyeceğini en baştan deklare eder. Buna göre klasik bankalara vadeli hesap açıldığında; Bankaya borç verilmiş olunur. Mevduat bankanın mülkiyetine geçmiştir. Bankanın mevduatı istediği gibi (faizli faizsiz enstrümanlarla) değerlendirme özgürlüğü vardır. Banka hesap sahiplerine kâr payı dağıtımı için belli dönemlerde kâr zarar hesabı yapmak zorunda değildir.

faizsiz borç

Vadeli hesaplarda vade sonunda fazlalık alınacağı hesap açılırken kesindir. Alınacak fazlalığın miktarı hesap açılırken bellidir. Alınacak fazlalık bankanın kâr ya da zararına bağlı değildir. Katılım bankalarında ise fon toplanırken câri ya da katılma hesabı açılır. Câri hesaba yatırılan fonlar da “faizsiz borç” hükmündedir. Katılma hesapları ise mudârabe / emek sermaye ortaklığı sözleşmesine dayanır. Katılma hesabı sahibi “sermayedar”, katılım bankası “mudarip” sıfatını taşır. Kâr ve zarara ortaktırlar. Buna göre katılım bankasına katılma hesabı açıldığında; Bankaya borç değil sermaye verilmiş olur.

Banka bu sermayeyi işletecektir. Banka fonu istediği gibi kullanamaz; meşru ve faizsiz alanlarda kullanmak zorundadır. Banka kâr zarar dağıtımı için sürekli hesap yapmak zorundadır. Katılma hesaplarında vade sonunda fazlalık alınacağı kesin değildir. Zarar ihtimali vardır. Dolayısıyla alınacak fazlalığın miktarı da hesap açılırken belli değildir. Alınacak fazlalık bankanın dönem içindeki kârına bağlıdır.