İranlılar, Türkiye’den konut alımında 1.

Türkiye İstatistik Müesseseyi bilgilerine göre; 2020 Ocak-Nisan yarıyılında yabancılara ev satışlarında dikkat çekici bir büyüme yaşandı.

Uzun zamandır Türkiye’de ev alımında Iraklılar birinci sırada yer alırken bu senenin ilk 4 aylık bilgilerine bakıldığında İranlıların geçen senenin aynı yarıyılına oranla yüzde 58,1’lik çoğalışla 2 bin 21 ev satın alarak birinci sıraya yükselmesi dikkat çekti. İranlıların; konut almak, iş kurup ticaret yapmak için Türkiye’yi ve özellikle İstanbul’u seçim ettiğini ifade eden Yaşar Üniversitesi Firma Fakültesi Ekonomi Kısmı Dr. Öğretim Abonesi Serpil Kahraman, “Eylül 2018’de Türk Yurttaşlığı Kanunu’ndaki farklılık kapsamında, gayrimenkul satın alan yabancılara yurttaşlık hakkı tanınmasıyla beraber iç piyasada düşüş trendi gösteren ev satışları, yabancı yatırımcı arzıyla yine yukarıya istikametli ivme kazandı. Yabancıların Türkiye’ye müteveccih yatırımların ehemmiyetli bir kısmı gayrimenkul yatırımı olarak yapılırken işletme kurarak yapılan anapara yatırımında da son yarıyılda gözle görülür bir çoğalış dikkati sürüklüyor. Her iki alanda da son yarıyılda İranlılar ilk sırada yer alıyor” dedi.

İran birinci sıraya yerleşti

Yabancılara ev satışının 2019 senesinde bir evvelki seneye göre takribî yüzde 15’lik çoğalışla 45 bin 967 adet ile reelleştiğini andırdıran Dr. Serpil Kahraman, “Senenin ilk çeyreği Ocak-Mart yarıyılında yabancıların ev alımları, bir evvelki senenin aynı yarıyılına göre yüzde 13,8 çoğalarak 10 bin 948 adet oldu. Nisan ayında ise COVİD-19 sebebiyle alınan ihtiyatlar, ev satışlarına da yansıdı ve bu sene ilk 4 ayda yabancıların aldığı ev rakamı, geçen senenin aynı yarıyılına oranla yüzde 12 eksilerek toplam 11 bin 738 olarak reelleşti. Bu yarıyılda dikkat çekici bir büyüme yaşandı. Uzun zamandır Iraklılar ülkemizde ev alımında birinci sırada yer alırken bu senenin ilk 4 aylık bilgilerine bakıldığında İranlıların 2 bin 21 ev alarak birinci sıraya yükselmesi dikkat çekti. Aynı yarıyılda İran’ı bin 959 evle Irak ve 824 evle Rusya Federasyonu izledi” biçiminde konuştu.

Katlanarak çoğalıyor

İran yurttaşlarının ev alım oranlarında 2018 senesinden bu yana devamlı bir çoğalış yaşandığını belirten Dr. Kahraman, “Şöyle ki, 2017 senesinde 792, 2018 senesinde 3 bin 652 olan rakamı, iki sene içinde neredeyse 7 kat çoğalarak 2019 senesinde 5 bin 423’e erişmiş vaziyetteydi. İranlıların ev alım rakamı COVİD-19 salgını tesirine karşın bu sene ilk 4 ayda geçen senenin yarısına yanaşmış gidişatta. Ev alımı yoluyla yurttaşlık hakkı tanınmasıyla beraber İran yurttaşlarının ülkemizdeki ev alımı arkasıydı. Ev alan İran yurttaşlarının eş ve çocukları da oturma iznine sahip oluyor. Bu noktada Türkiye, İran yurttaşları için hem yatırım hem de iş potansiyeli dolayısıyla ayrıca cazibe merkezi. Trump hükümetinin İran’a müteveccih ambargoları derinleştirmesiyle beraber de körfez ülkeleriyle ekonomik ve ticari ilişkileri zayıflayan İran, legal ve yapısal tertip etmeler, coğrafi yakınlık gibi tetikleyici unsurların tesiriyle yatırımcısıyla Türkiye’ye yöneltmiş gidişatta” ifadelerini kullandı.

İzmir’de ilk 4 ayda yabancıya ev satışında yüzde 13 çoğalış

Yabancılara yapılan ev satışlarında Nisan ayı bilgilerine göre; İzmir’in 4. sırada yer aldığını kaydolan Serpil Kahraman, “İlk üç sırada İstanbul, Antalya, Ankara yer alıyor. İzmir’de, bu senenin ilk 4 ayında geçen senenin aynı yarıyılına oranla yüzde 13 çoğalışla yabancılara 239 adet ev satışı hakikatleşmiş. İlk 4 ayda Ege Bölgesi’nde İzmir’i, 204 adet ev satışıyla Muğla takip ediyor” dedi.

İranlılar, yabancı ortak anaparalı kurulan işletmelerde de ilk sırada

Dr. Serpil Kahraman, “Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği 2019 seneyi bilgilerine göre; İran, yabancı ortak anaparalı kurulan işletme rakamında 970 işletme ile birinci sırada yer alırken bu senenin ilk 4 aylık bilgilerine göre de 255 işletme ve takribî 40 milyon TL ortaklık anaparası ile yeniden birinci sırada yer alıyor. Bu senenin ilk 4 ayında, İran’ı, sırasıyla Suriye ve Irak ortaklı işletmeler izliyor. İran anaparalı işletmelerin faaliyet alanlarına baktığımızda ise geçen sene olduğu gibi bu sene ilk 4 ayda da toptan ve perakende ticaret alanı ilk sırada yer alıyor” biçiminde konuştu.

“Türkiye, İran yurttaşları için cazibe merkezi”

İranlıların 2019 bilgilerine göre takribî 2 milyon 100 bin turistle, ülkemize gelen turist rakamında da takribî yüzde 5 hisseye sahip olduğunu belirten Dr. Kahraman, laflarını şöyle bitirdi: “Önümüzdeki birkaç sene içinde İran yurttaşlarının takribî 5 milyar dolar yatırım yapması bekleniyor. Hakikatinde sadece ev alımı, yatırım, ticaret veya turizm değil eğitim ve rehabilitasyon ihtiyacı için de ülkemiz, İran yurttaşları için hatırı sayılır bir cazibe merkezi. Ancak faal ve sürdürülebilir kalitede yabancı yatırımcı sürükleme siyasetlerinin de tesiriyle İran anaparasının ülkemizdeki hisseyi önümüzdeki yarıyılda da çoğalarak devam edecektir.”