Türkiye’nin Yerli Hava Savunma Sistemi: Çelik Kubbe

Artan jeopolitik gerginlikler, Türkiye’yi havadan gelebilecek tehditlere karşı yerli hava savunma sistemini geliştirmeye yönlendirmiştir. Türk Hava Kuvvetleri’nin önemli bir bileşeni olan bu hava savunma sistemi, çok katmanlı bir yapıdadır. Savunma Sanayii İcra Komitesi, dün yerli ve milli hava savunma sisteminin tüm katmanlarına “Çelik Kubbe” adını vermiştir. Bu kapsamda, Sungur, Korkut, Hisar-A, Hisar-O, Siper gibi sistemler bu isim altında birleşmiştir.

Hava Savunma Sistemlerinin Önemi

Çelik Kubbe’nin önemi üzerine Hurriyet.com.tr’ye açıklamalarda bulunan Güvenlik Uzmanı Coşkun Başbuğ, günümüzde savaşların havada başladığı ve karada sona erdiğini ifade etmektedir. Balistik füzelerdeki teknolojik gelişmelerin hava savunma sistemlerinin önemini artırdığını belirten Başbuğ, “Füzeler, başka bir ülkeye saldırmanın ilk aşamasında kullanılan unsurlar haline geldi. Bunun en somut örneği, İran ve İsrail arasında yaşanan hadiselerde görülebilir.” şeklinde konuşmuştur.

Başbuğ, “Orta Doğu’daki son gelişmeler, Türkiye’nin Çelik Kubbe projesinde ne kadar isabetli bir adım attığını göstermektedir.” diyerek, Rusya’dan temin edilen S-400 Yüksek İrtifa Hava Savunma Sistemi’nin yanında, Türkiye’nin kendi yerli ve milli sistemlerini de geliştirdiğini vurgulamıştır.

Hava Savunma Katmanları ve Hedefleri

Hava savunma sisteminin gelişen teknoloji ile birlikte sürekli evrildiğini belirten Başbuğ, “Her yeni teknolojik gelişme, hava savunma sistemine yeni bir katmanın eklenmesine neden olmuştur.” demiştir. Hava savunma sistemleri alçak, orta ve yüksek irtifa olarak üç ana kategoriye ayrılmaktadır:

• Alçak İrtifa: Helikopterler, İHA’lar ve alçak irtifa saldırı sistemlerine karşı etkilidir.
• Orta İrtifa: O menzildeki füzeler, uçaklar ve İHA’lar gibi hedeflere karşı koruma sağlar.
• Yüksek İrtifa: Balistik füzeleri ve yüksek irtifadan gelen tehditleri hedef alır.

Başbuğ, bazı ülkelerin bütçeleri doğrultusunda yerel hava savunma sistemleri kurduğunu, yalnızca tehdit olarak gördükleri komşularıyla sınırlarına bu sistemleri yerleştirdiklerini belirtmiştir. “Bazı ülkeler ise tüm ülkeyi kapsayan hava savunma katmanları oluşturuyor.” diyen Başbuğ, yerli ve milli hava savunma sisteminin önemini ise şu şekilde özetlemiştir:

Neden Yerli ve Milli Hava Savunma Sistemi Geliştirilmeli?

ABD ve diğer ülkelerin hava savunma sistemi sağlamaması nedeniyle acil ihtiyaç doğrultusunda S-400 sistemini temin ettik. S-400’ler, hareketli tehditlere karşı hazır durumdadır. Ancak, bu Rus yapımı bir sistemdir ve gelecekte Rusya ile karşı karşıya gelebiliriz. Bu nedenle, kendi yerli ve milli sistemlerimizi üretmeye yöneldik.

Çelik Kubbe Tek Merkezden Yönetilecek

Başbuğ, sözlerine şöyle devam etmektedir: “Dünya üzerinde kendi hava savunma sistemini geliştirebilen beş ülkeden biriyiz. En alçak seviyede Korkut, alçak ve orta seviyede Hisar-A ve Hisar-O sistemleri; yüksek seviyede ise Siper’i ürettik. Sistemler tek bir merkezden yönetildiğinde, birbirleriyle entegre çalışarak hava savunmasının etkinliği artmaktadır. Bu nedenle yerli üretim son derece önemlidir. S-400’ler de bu sisteme entegre edilecektir.”

Çelik Kubbe’nin Katmanları ve Sistemleri

Çelik Kubbe, çeşitli sistemlerden oluşmaktadır. Alçak irtifa hava savunması için Roketsan’ın geliştirdiği omuzdan veya araçtan atılan roket sistemi Sungur ile 35 milimetrelik uçaksavar sistemleri olan Korkut ve Gürz gibi sistemler devreye girmektedir. ASELSAN ve Roketsan ortak üretimi olan yüzeyden havaya füze sistemi Hisar-A, 8 km’ye kadar roket, helikopter ve uçak gibi hava hedeflerini etkisiz hale getirebilmektedir. Hisar-A, kendi radar sistemi ile düşman unsurlarını tespit edebilmektedir.

Orta irtifa hava savunma sistemi olan Hisar-O ise 15 km’ye kadar olan hedefleri imha edebilmektedir. Çelik Kubbe’de İHA ve SİHA’lara karşı da çeşitli sistemler bulunmaktadır. İHA’ların tespiti için ASELSAN’ın geliştirdiği İhtar sistemi kullanılacak. 40 milimetrelik bomba atar sistemi içeren Şahin Fiziksel İHA Sistemi, düşman İHA’larını yok edebilecek. ASELSAN’ın geliştirdiği Gökberk ise lazer silahı ile düşman insansız hava araçlarını etkisiz hale getirebilecektir.

Siper Yakında Hizmete Girecek

Yüksek irtifa hava savunma sistemi Siper, yakın zamanda hizmete girecektir. Test aşamaları devam eden Siper, 150 km menzil içindeki radar ile tespit edilebilen hedefleri vurabilmektedir. Siper’in seri üretime girmesiyle menzilinin artırılacağı açıklanmıştır. Korkut, Hisar-A, Hisar-O ve Siper gibi sistemler, Türkiye’nin en uzun menzilli radarı Alp ile entegre olarak hedefleri tespit edebilecektir. Tüm bu sistemler, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın kullanımında olan RADNET radar ağına entegre edilecektir. ASELSAN’ın Hava Savunma Erken İkaz ve Komuta Kontrol Sistemi, düşman tespit edildiğinde diğer sistemleri anında haberdar edebilmektedir. Türkiye’nin sahip olduğu uydular da bu sistemlere destek sağlayacaktır.